Het kan zijn dat jij voelt dat euro's veranderen qua waarde, vergelijk prijzen met andere tijden en je zal merken dat dit inderdaad klopt. We hebben namelijk altijd te maken met een geleidelijke inflatie, waardoor prijzen stijgen en de euro dus "minder" waard wordt. Momenteel zien we zelfs dat inflatie een stuk harder stijgt, maar ook weer wegebt ...maar wat is inflatie nou eigenlijk precies? Laten we erin duiken.
In dit artikel leer je:
- Hoe werkt inflatie?
- Wat is deflatie?
- Wat is hyperinflatie
- Wat is stagflatie?
Hoe werkt inflatie?
Inflatie treedt op wanneer prijzen in de hele economie stijgen, waardoor de koopkracht van jouw geld afneemt. Kijk maar eens wat bv. een blikje cola vroeger kostte ...en wat je er nu voor moet betalen. Dit is een vrij normaal gegeven.
Denk echter niet aan inflatie in termen van hogere prijzen voor slechts één artikel of dienst. Inflatie verwijst naar de brede prijsstijging in een sector of bedrijfstak, zoals de auto- of energiesector, en uiteindelijk in de hele economie van een land.
Een aantal belangrijke graadmeters van inflatie in de VS zijn de Consumer Price Index (CPI), de Producer Price Index (PPI) en de Personal Consumption Expenditures Price Index (PCE), die allemaal verschillende maatstaven gebruiken om de verandering in prijzen die consumenten betalen en producenten ontvangen te volgen.
Inflatie kan een destructieve kracht in een economie worden als het uit de hand loopt en dramatisch blijft stijgen. Ongecontroleerde inflatie kan de economie van een land omverwerpen, zoals in 2018 toen de inflatie van Venezuela meer dan 1.000.000% per maand bereikte, waardoor de economie instortte en talloze burgers gedwongen werden het land te ontvluchten.
Wat is deflatie?
Wanneer de prijzen in een sector van de economie of in de hele economie dalen, wordt dit deflatie genoemd. Hoewel het misschien leuk lijkt dat je morgen meer kunt kopen voor minder, waarschuwen economen dat deflatie zelfs gevaarlijker kan zijn voor een economie dan ongecontroleerde inflatie.
Wanneer deflatie toeslaat, stellen consumenten aankopen in het heden uit terwijl ze wachten tot de prijzen in de toekomst nog verder dalen. Op het moment dat er niets aan wordt gedaan, kan deflatie de economische groei verminderen of bevriezen, wat op zijn beurt de lonen decimeert en een economie verlamt.
Het heeft dus allebei goede en minder beste kanten.
Wat is hyperinflatie?
Hyperinflatie treedt op wanneer de inflatie snel stijgt en de waarde van de valuta van het land snel daalt. Economen definiëren hyperinflatie als wanneer de prijzen elke maand met minstens 50% stijgen. Hoewel zeldzaam, hebben zich in het verleden gevallen van hyperinflatie voorgedaan tijdens burgerlijke onrust, tijdens oorlogstijd of wanneer regimes werden overgenomen, waardoor valuta in feite waardeloos werd.
Wat is stagflatie?
Stagflatie treedt op wanneer de inflatie hoog blijft, maar de economie van een land niet groeit en de werkloosheid stijgt. Wanneer de werkloosheid toeneemt, neemt de vraag van de consument meestal af naarmate mensen beter op hun uitgaven letten. Deze afname van de vraag verlaagt de prijzen, waardoor jouw koopkracht opnieuw wordt gekalibreerd.
Wanneer er echter stagflatie optreedt, blijven de prijzen hoog, zelfs als de consumentenbestedingen dalen, waardoor het steeds duurder wordt om dezelfde goederen te kopen. Een voorbeeld is de VS midden tot eind jaren zeventig waarin het stagflatie heeft meegemaakt, toen hoge prijzen van OPEC-olie-embargo's de inflatie opdreven, zelfs toen de recessie het GDP (Bruto Binnenlands Product in het Nederlands) verlaagde en de werkloosheid toenam.
Oorzaken van inflatie
We kunnen zien dat inflatie verschillende oorzaken heeft, bijvoorbeeld:
Demand Pull Inflation
Demand Pull Inflation is wanneer de vraag naar goederen of diensten toeneemt, maar het aanbod hetzelfde blijft, waardoor de prijzen stijgen.
Demand-pull-inflatie kan op een aantal manieren worden veroorzaakt. In een gezonde economie verdienen mensen en bedrijven steeds meer geld. Door deze groeiende koopkracht kunnen consumenten meer kopen dan voorheen, waardoor de concurrentie voor bestaande goederen toeneemt en de prijzen stijgen terwijl bedrijven proberen de productie op te voeren.
Op kleinere schaal kan Demand Pull Inflation worden veroorzaakt door een plotselinge populariteit van bepaalde producten.
Cost Push Inflation
Cost Push Inflation is wanneer het aanbod van goederen of diensten op de een of andere manier wordt beperkt, maar de vraag hetzelfde blijft, waardoor de prijzen stijgen.
Gewoonlijk belemmert een of andere externe gebeurtenis, zoals een natuurramp, het vermogen van bedrijven om voldoende van bepaalde goederen te produceren om aan de vraag van de consument te voldoen.
Hierdoor kunnen ze prijzen verhogen, wat resulteert in inflatie.
Denk bijvoorbeeld aan olieprijzen. Jij, net zoals iedereen, heeft een bepaalde hoeveelheid benzine nodig om zijn of haar auto van brandstof te voorzien. Wanneer internationale verdragen of rampen het olieaanbod drastisch verminderen, stijgen de gasprijzen omdat de vraag relatief stabiel blijft, zelfs als het aanbod krimpt. Het is dus een goed voorbeeld van die Cost Push Inflation.
Conclusie
Het is een vrij beknopte uitleg, maar laat jou dus zien hoe inflatie werkt!
